Nieuwe vissoorten op Unielijst invasieve exoten

840 21 november 2025
21 nov 2025

Deze zomer is de Unielijst van invasieve exoten uitgebreid met 26 nieuwe planten- en diersoorten. Onder deze uitbreiding vallen twee vissoorten: de Aziatische modderkruiper (Misgurnus anguillicaudatus) en de Noord-Aziatische modderkruiper (Misgurnus bipartitus). Soorten op de Unielijst mogen niet worden gehouden, gekweekt, verhandeld of geïmporteerd, omdat het om invasieve uitheemse soorten gaat.

Bron: Kijk op Exoten nummer 51 (november 2025) - klik hier voor de online editie.

Oorspronkelijk komen beide modderkruipersoorten voor in Azië. De Noord-Aziatische modderkruiper is in 2012 voor het eerst in Nederland waargenomen. Dat betrof de Tungelroyse Beek in Limburg. Vermoed wordt dat deze soort zich in Nederland heeft weten te vestigen door uitzetting vanuit een aquarium. De Aziatische modderkruiper is voor zover bekend nog niet aangetroffen in Nederland, maar wel in Duitsland. De kans bestaat dat deze soort zich ook in Nederland gaat vestigen.

Herkenning

Het onderscheid tussen de Aziatische en Noord-Aziatische modderkruiper is met het blote oog moeilijk te maken. Om de twee soorten te onderscheiden is genetisch onderzoek nodig. Beide Aziatische modderkruipersoorten vertonen een behoorlijke gelijkenis met de inheemse grote modderkruiper (Misgurnus fossilis). Het belangrijkste verschil is dat de grote modderkruiper duidelijke lengtestrepen op het lichaam heeft, terwijl die bij beide Aziatische soorten ontbreken.

Ook de inheemse kleine modderkruiper (Cobitis taenia) vertoont uiterlijke overeenkomsten met de Aziatische modderkruipersoorten. Het verschil zit in het aantal bekdraden, daarvan heeft de kleine modderkruiper er zes en de Noord-Aziatische en Aziatische modderkruiper tien. Bovendien heeft de kleine modderkruiper een karakteristiek patroon van contrastrijke vlekjes op de flanken.



Lastig te bestrijden

De in Limburg aanwezige Noord-Aziatische modderkruiper kan hybridiseren (kruisen) met de inheemse grote modderkruiper; een toch al zeldzame en bedreigde soort, die is opgenomen op de Rode Lijst en in de Habitatrichtlijn. Hybridisatie tast de genetische integriteit
van de inheemse soort aan. Ook voedselconcurrentie en de overdracht van ziekten zijn risico’s die de Noord-Aziatische modderkruiper met zich mee kan brengen.

Het volledig bestrijden van de Noord-Aziatische modderkruiper zal lastig zijn. De soort zit inmiddels in een zeer uitgestrekt en open watersysteem van beken en sloten. Het tijdelijk droogzetten, zoals dat in het verleden wel is gedaan om poelen, vennen en vijvers van exotische vissen te ontdoen, lijkt onrealistisch en onwenselijk. Bovendien beschikken modderkruipers over een zogeheten ‘darmademhaling’, wat inhoudt dat ze via hun darmen zuurstof kunnen opnemen. Hierdoor kunnen ze overleven in zuurstofarm water en modder. Het droogleggen van wateren werkt bij deze soort dus ook niet zo goed als bij sommige andere vissoorten.

Waarnemingen doorgeven

Heb je de (Noord-)Aziatische modderkruiper in je aquarium? Laat hem dan zeker niet los in de vrije natuur, om verspreiding te voorkomen. Zie je hem in het wild? Meld je waarneming dan via www.waarneming.nl.


Over 'Kijk op Exoten'

Kijk op Exoten is een gratis digitale nieuwsbrief vol interessante informatie over exoten in Nederland en verschijnt vier keer per jaar. De nieuwsbrief maakt onderdeel uit van het Signaleringsproject Exoten, dat op initiatief van het Team Invasieve Exoten (Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit) is opgestart. Goede, actuele exotenwaarnemingen - ook die van sportvissers - zijn interessant en belangrijk voor terreinbeheerders, natuurorganisaties, natuurliefhebbers, wetenschappers en beleidsmakers in Nederland. 

Alle deelnemende organisaties informeren haar vrijwilligers over de belangrijkste exoten en hoe je deze kunt herkennen. Kijk op Exoten is het communicatiemiddel dat alle projectpartners gezamenlijk inzetten om vrijwilligers en professionals in Nederland te informeren. Ook de Sportvisunie levert regelmatig bijdragen aan Kijk op Exoten vanuit haar expertise op gebied van vis en visstand, zoals met dit artikel over de Aziatische en Noord-Aziatische modderkruiper.

In editie 50 van Kijk op Exoten (sept. 2025) stond ook een bijdrage van de Sportvisunie, over de goudvis in Nederland. 

Klik hier voor alle eerdere edities van de nieuwsbrief Kijk op exoten.

Er zijn geen gerelateerde berichten.

Om u de beste gebruikservaring te kunnen bieden, gebruiken wij cookies. Voor meer inhoudelijke informatie en het onderscheid die wij hier in maken, verwijzen wij u door naar ons. cookiebeleid.

Cookie instellingen Cookies accepteren